سرخجه در بارداري يكي از بيماري هايي است كه سلامت مادر و جنين را تهديد مي‌كند. اكثر افراد در كودكي در برابر سرخجه واكسينه يا به آن مبتلا شده اند. هر كس معمولا يكبار در زندگي خود به اين بيماري مبتلا مي‌شوند و سيستم ايمني در برابر آن مقاوم مي‌شود. زنان قبل از اقدام براي بارداري بايد از ايمني بدن خود در برابر سرخجه اطمينان حاصل كنند. سرخجه يك بيماري ويروسي واگير دار است كه بيشتر به سيستم تنفسي فرد حمله مي‌كند؛ اما در زنان باردار، عوارض خطرناك ديگري نيز ايجاد خواهد كرد. در اين مقاله به بررسي عوارض و درمان اين بيماري خواهيم پرداخت.

منبع: سرخجه در بارداري | سرخجه گرفتن در بارداري

سرخجه در بارداري

با توجه به حساسيت دوران بارداري و وابستگي كامل جنين به مادر، ابتلا به بيماري هاي مختلف، بسيار خطرناك خواهد بود. به دليل اينكه قدرت شيوع اين بيماري بسيار بالاست؛ زنان در اين دوران بايد بسيار از خود محافظت كنند. از آنجا كه سرخجه، اوريون و آبله مرغان، علائم بسيار مشابهي دارند تشخيص آنها از يكديگر مشكل خواهد بود. اما زنان باردار در صورت ابتلا به هر يك بايد سريعا براي درمان اقدام كنند.

علائم سرخجه در بارداري

در صورت ابتلاي زنان باردار به سرخجه امكان پنهان بودن علائم تا 23 روز بعد وجود دارد. عدم وجود علائم يا علائم خفيف آن در روزهاي ابتدايي، افراد را در اين مورد نگران نكرده و همين عامل باعث مي‌شود درمان را به موقع شروع نكنند. اما در صورت مشاهده هر كدام از نشانه هاي زير حتما به پزشك مراجعه كنيد.

🔶تب خفيف

🔶سردرد

🔶تورم غددلنفاوي

🔶درد مفاصل

🔶قرمز شدن چشم ها

🔶آبريزش بيني

🔶ايجاد دانه هايي قرمز روي پوست

در واقع تا يك هفته قبل از مشاهده دانه ها و يك هفته بعد از آنها احتمال سرايت اين بيماري به ديگران نيز وجود دارد.

عوارض سرخجه در بارداري

با اينكه سرخجه به طور كلي يك بيماري خفيف در دوران كودكي محسوب مي‌شود؛ اما در دوران بارداري يك خطر جدي است. ويروس سرخجه در بارداري مي‌تواند از طريق جفت عبور كرده و از مادر به جنين منتقل شود. ابتلاي جنين به اين بيماري مخصوصا تا قبل از شش ماهگي، عوارض جبران ناپذيري براي كودك خواهد داشت. ابتلا به سرخجه در دوران بارداري، خطرات زير را براي جنين به همراه خواهد داشت.

🔷سندروم سرخجه مادرزادي: در اين سندروم، كودك علائم مختلفي را از خود نشان مي‌دهد. اختلالات قلبي، مشكلات استخوان، اختلالات بينايي و شنوايي، عقب ماندگي ذهني، آسيب به كبد و طحال و اختلال در رشد، از جمله بيماري هايي هستند كه احتمال ابتلاي نوزاد به آنها بسيار بالاست.

🔷سقط جنين قبل از 20 هفتگي جنين. 

🔷زايمان زودرس

🔷مرده زايي بعد از 20 هفتگي جنين

تشخيص سرخجه در بارداري

همانطور كه گفته شد؛ به دليل تشابه بسيار زياد علائم سرخجه در بارداري با بيماري هاي ديگر مثل مخملك و ديگر بيماري هاي پوستي، تشخيص آن دشوار است. اما به كمك تست هاي تشخيصي و آزمايش هاي مختلف مي‌توان به وجود اين بيماري و ميزان ايمني بدن مادر نسبت به آن مطمئن شد. براي تشخيص دقيق اين بيماري بايد به متخصص بيماري هاي عفوني مراجعه كنيد. 

پيشگيري از بروز سرخجه در بارداري

امكان دريافت واكسن سرخجه در بارداري وجود ندارد. به همين دليل اگر مادر اين واكسن را در گذشته دريافت نكرده است؛ بايد در دوران بارداري نسبت رعايت بهداشت اقدام كند. بلافاصله بعد از زايمان، تزريق واكسن سرخجه بلامانع است و مي‌تواند باعث اطمينان مادر در بارداري هايي بعدي شود.

در دوران بارداري از عدم ابتلاي ديگر كودكان يا اطرافيان به اين بيماري مطمئن شويد و در صورت ابتلا از قرارگيري در كنار آنها خودداري كنيد. همچنين امكان انتقال ويروس از شخصي كه به تازگي واكسن سرخجه را دريافت كرده است؛ وجود ندارد.

درمان سرخجه در بارداري

اين ويروس در قطرات بزاق، ادرار و مدفوع وجود دارد و راه تنفسي نيز منتقل مي‌شود. در صورت برخورد زن باردار با فردي كه مبتلا به سرخجه است؛ تقريبا يك هفته بعد از تماس به او آنتي گاماگلوبولين، تزريق خواهد شد. البته با اين وجود باز هم احتمال انتقال اين ويروس به جنين، وجود دارد. تقريبا مي‌توان گفت كه موثرترين راه براي درمان اين بيماري، پيشگيري از آن است. اما به هر حال راه هايي براي كنترل آن وجود دارد.

🔴دارودرماني: براي درمان دارويي سرخجه در بارداري بايد حتما به پزشك مراجعه كرد. در دوران بارداري مصرف هرگونه دارو بايد زير نظر پزشك باشد و نمي‌توان به صورت خودسرانه دارو مصرف كرد. براي درمان اين بيماري از آنتي بيوتيك استفاده نكنيد. سرخجه يك بيماري ويروسي است و منشا آن باكتري نيست. معمولا براي درمان تب استامينوفن تجويز مي‌شود. يكي از داروهاي ديگر براي درمان سرخجه، آسپرين است كه نبايد براي افراد زير 20 سال تجويز شود چرا كه باعث بروز سندروم ري در آنها مي‌شود.

🔴مراقبت هاي درماني: در دوران بارداري براي از بين بردن عوارض اين بيماري، توصيه مي‌شود افراد در خانه بمانند واستراحت كنند. مصرف مايعات زياد نيز در اين دوران كمك بزرگي خواهد كرد.

واكسن سرخجه

كشور ما از سال 82 واكسيناسيون همگاني اين ويروس را آغاز كرده است. معمولا يك دوز آن كافي است و تا 98 درصد براي فرد ايمني ايجاد مي‌كند. واكسن سرخجه شايد با واكسن اوريون همزمان شود؛ كه مشكلي براي فرد ايجاد نمي‌كند. افراد از 9 ماهگي مي‌توانند اين واكسن را دريافت كنند و اگر مايل به دريافت دوز هاي بعدي باشند يت در مناطقي زندگي كنند كه شيوع سرخجه بسيار بالاست؛ دوز بعدي را مي‌توانند در 4 تا 6 سالگي و يا 6 تا 12 سالگي تزريق كنند.

اين واكسن عوارض خاصي براي افراد ايجاد نمي‌كند البته بروز علائم خفيفي مثل درد مفاصل، ايجاد دانه هايي روي بدن و تورم غدد لنفاوي، طبيعي است. تزريق اين واكسن براي كودكاني كه بيماري زمينه اي دارند يا سيستم ايمني بدن آنها ضعيف است؛ توصيه نمي‌شود. حدود 90 درصد دختران ايراني قبل از ازدواج واكسينه شده اند؛ اما حتما بايد قبل از بارداري از ميزان پادتن در بدن خود مطمئن شوند.

سخن پاياني

به دليل حساسيت دوران بارداري و خطراتي كه در اين دوران براي مادران وفرزندانشان وجود دارد؛ توصيه مي‌شود در طول اين مدت تحت نظر پزشك بوده و مراقبت هاي بهداشتي لازم را انجام دهند. ابتلا به سرخجه بعد از6 ماهگي، ديگر خطري جدي محسوب نمي‌شود. اما به هر حال بايد از آن پيشگيري كرد. در زمان بارداري به سلامت خود و فرزندتان اهميت داده تا احتمال خطر ابتلا به سرخجه در بارداري را به حداقل برسانيد.

براي دريافت مشاوره در زمينه سرخجه در بارداري مي‌توانيد در هر ساعت از روز براي مشاوره بارداري تلفني از طريق شماره 02191002360 و يا از طريق تلفن ثابت با شماره 9099070354 جهت ارتباط با برترين متخصصان در مركز مشاوره روانشناسي ذهن نو تماس حاصل نماييد.

سوالات متداول